Màn hình điện tử và cơn giận dữ của trẻ: Mối quan hệ đáng lo ngại

Một nghiên cứu vừa công bố cho thấy: Dùng máy tính bảng (và điện thoại) như "bảo mẫu điện tử" cho trẻ nhỏ có thể dẫn đến nhiều cơn giận hơn, và điều này có thể khiến các bậc phụ huynh lại đưa máy tính bảng cho trẻ nhiều hơn để cố gắng xoa dịu con.

Đây được gọi là "vòng lặp ác tính" xảy ra ở nhiều nơi, đặc biệt nguy hiểm trong những năm đầu đời của nhiều trẻ em Canada được theo dõi trong nghiên cứu.

Vòng lặp ác tính

Theo các nhà nghiên cứu, "Việc sử dụng máy tính bảng trong những năm đầu đời có thể làm gián đoạn khả năng kiểm soát cơn giận và sự thất vọng, dẫn đến việc trẻ nhỏ bộc phát cảm xúc nhiều hơn."

Nghiên cứu này do Caroline Fitzpatrick, giáo sư giáo dục tại Đại học Sherbrooke ở Sherbrooke, Quebec dẫn đầu và được công bố vào ngày 12 tháng 8 trên tạp chí JAMA Pediatrics.

Như nhóm của Fitzpatrick đã lưu ý, những năm mẫu giáo là "một giai đoạn nhạy cảm cho sự phát triển các kỹ năng điều tiết cảm xúc."

Trẻ sơ sinh thường dễ khóc và la hét. Tiếp theo đến giai đoạn trẻ tập đi (toddlers) và sau đó là trẻ nhỏ, càng lớn trẻ con càng được hi vọng là có khả năng kiểm soát cơn giận và sự thất vọng tốt hơn.

Tuy nhiên, các con cần sự chú ý của cha mẹ để làm điều đó. Theo các nhà nghiên cứu, trẻ tập đi học cách điều tiết cảm xúc qua hai cách. Đầu tiên, cha mẹ có thể trực tiếp hướng dẫn trẻ cách kiểm soát các cơn bộc phát cảm xúc khi chúng xảy ra; thứ hai, trẻ quan sát cách cha mẹ xử lý cảm xúc để học hỏi.

Tuy nhiên, ngày càng có nhiều trẻ nhỏ tương tác với màn hình thay vì với cha hoặc mẹ.

Họ lưu ý rằng, "theo một khảo sát tại Hoa Kỳ, hầu hết trẻ 4 tuổi đều sở hữu thiết bị di động riêng," và—không nghi ngờ gì—được thúc đẩy bởi đại dịch, thời gian mà trẻ nhỏ dành để nhìn vào các thiết bị này đã tăng từ trung bình 5 phút mỗi ngày vào năm 2020 lên 55 phút mỗi ngày vào năm 2022.

Một nghiên cứu trước đó do cùng nhóm thực hiện đã phát hiện ra rằng cơn giận của trẻ tăng lên cùng với thời gian sử dụng màn hình.

Thử nghiệm mới nhằm tái xác nhận phát hiện đó, và sau đó xác định xem liệu điều ngược lại có đúng không: Những đứa trẻ không phát triển khả năng điều tiết cảm xúc có thể dễ bị đưa cho máy tính bảng sau này.

Để tìm hiểu, họ đã gửi bảng câu hỏi đến 315 phụ huynh của trẻ em 3,5 tuổi, tất cả đều nuôi con ở tỉnh Nova Scotia, Canada. Thời gian sử dụng màn hình hàng ngày của mỗi đứa trẻ và khả năng điều tiết cảm xúc của chúng được theo dõi từ 3,5 tuổi đến 5,5 tuổi (giữa năm 2020 và 2022).

Theo nghiên cứu, từ 3,5 đến 5,5 tuổi, thời gian sử dụng máy tính bảng của trẻ tăng từ trung bình 6,5 giờ mỗi tuần lên khoảng 7 giờ.

Nhóm của Fitzpatrick phát hiện ra rằng việc thêm khoảng một giờ sử dụng màn hình mỗi ngày khi trẻ 3,5 tuổi có liên quan đến sự gia tăng đáng kể mức độ giận dữ/thất vọng của trẻ chỉ một năm sau đó.

Mức độ bộc phát cảm xúc cao đó ở tuổi 4,5 sau đó đã dẫn đến việc sử dụng máy tính bảng nhiều hơn của trẻ khi chúng lên 5,5 tuổi, các nhà nghiên cứu phát hiện.

Bố mẹ nên làm gì?

Nhìn chung, "những kết quả này cho thấy việc sử dụng máy tính bảng trong những năm đầu đời có thể góp phần vào một vòng lặp có hại cho việc điều tiết cảm xúc," nhóm nghiên cứu Canada kết luận.

Điều này không có gì ngạc nhiên, vì hiển nhiên rằng "trẻ em khó quản lý và ít có khả năng điều chỉnh hơn thường có xu hướng được cha mẹ cho tiếp xúc với màn hình nhiều hơn."

"Cha mẹ sử dụng điện thoại hay máy tính bảng như một công cụ xoa dịu để giúp quản lý các cơn bộc phát cảm xúc của trẻ nhỏ," các nhà nghiên cứu cho biết, mặc dù hành động này có thể chỉ đơn giản là duy trì vòng lặp đó.

Bác sĩ Scott Krakower, một nhà tâm thần học trẻ em tại Bệnh viện Northwell Zucker Hillside ở New York, đồng ý.

"Có rất nhiều biến số đang diễn ra nên rất khó xác định chính xác, nhưng thường thì tôi nhận thấy rằng nếu cha mẹ chỉ để con sử dụng các thiết bị điện tử trong một thời gian, chúng tôi đôi khi thấy các trạng thái kích động kiểu như phản ứng... nó gần như cảm giác như sự kích thích quá mức của hành vi mà tôi thấy khi sử dụng các thiết bị điện tử," ông nói.

Cha mẹ có thể làm gì để giảm bớt các cơn giận của trẻ trong tình huống này?

"Tôi nghĩ rằng mọi thứ nên luôn ở mức độ vừa phải," Krakower nói. "Ví dụ, nếu bạn cho con sử dụng iPad, thì tôi sẽ nói đặt cho mình một khoảng thời gian hợp lý trong đầu. Có thể là 20 phút trên iPad hoặc 15 phút trên iPad, và sau đó nên có một khoảng nghỉ."

Các nhà điều tra cũng nhấn mạnh rằng họ không theo dõi xem cha mẹ có tham gia vào quá trình sử dụng máy tính bảng của trẻ hay không, nên có thể sự tương tác của cha mẹ với trẻ trong những thời gian đó có thể "mở ra cơ hội" để giúp trẻ điều tiết cảm xúc.

Sự tương tác một-một giữa cha mẹ và con luôn là phương pháp ưu tiên để giúp trẻ nhỏ phát triển về mặt cảm xúc, nhóm nghiên cứu cho biết. Không làm như vậy có thể gây hại cho trẻ trong dài hạn.

Khả năng kiềm chế cơn giận và những cơn bộc phát của trẻ đóng vai trò "quan trọng trong khả năng trì hoãn sự thỏa mãn và đáp ứng thành công các yêu cầu của việc học sớm và sức khỏe tương lai," nhóm của Fitzpatrick lưu ý.